Lược Sử Thánh Giáo Hoàng Gregorio Cả

Lễ thánh Gregorio Cả, Giáo Hoàng. Gọi là Cả vì người là vị giáo hoàng rất nổi tiếng về nhân đức, trí thông minh và tài quản trị. Gregorio là một viên chức cao cấp làm đô trưởng thành phố Roma. Đang trên đường danh vọng và quyền lực, năm 35 tuổi, ông từ bỏ tất cả vào tu trong một đan viện do chính ông thành lập mấy năm trước. Từ đây, ông chỉ muốn cầu nguyện và vâng lời. Một con người có giá trị đạo đức và trí thức như thế là điều quá ư hữu ích cho Hội Thánh trong thời buổi nhiễu nhương vì những cuộc bạo loạn ở thời này mà để sống trong đan viện, xem ra hơi uổng. Vì thế, ĐGH đã truyền chức Phó Tế cho ông và cử ông sang Constantinople làm đại sứ thường trực. Khi ở bên đó về, ông lại tiếp tục sống đời đan tu. Nhưng chẳng được bao lâu, khi Đức Giáo Hoàng mất vì bệnh dịch, ông được chọn để thay thế, dù đã hết sức từ chối. Sau này, ông trở thành Grégorio Cả, Giáo Hoàng thứ 64, từ năm 590-604 và được phong hiển thánh và Tiến Sĩ Hội Thánh. Làm giáo hoàng, Grégorio tận tâm lo cứu những người bị dịch hạch và những kẻ khốn cùng, đồng thời tổ chức lại Giáo Hội Roma bằng cách bảo vệ các đặc quyền của Tòa Thánh, ấn định luật phụng vụ, cải tổ kỷ luật hàng giáo sĩ, quảng bá Dòng Biển Đức, gửi các nhà truyền giáo sang Anh Quốc. Ngài là bổn mạng các ca viên và nhạc sĩ và có công rất nhiều trong việc gây dựng và phổ biến bình ca, nên loại ca này mang danh ngài và được gọi là ca gregorio.

Thưa anh chị em,
Ở đời, khi chọn ai đỡ đầu cho mình, ngườì ta thường chọn người có quyền thế. Trong đời sống thiêng liêng cũng vậy. Chọn thánh nào làm bổn mạng là dựa vào đời sống của vị đó có những điểm nào mình thích, những nhân đức nào mình cảm phục hay công trạng nào làm cho vị đó nên thần thế trước mặt Chúa để bảo trợ cho mình. Ban Hợp Xướng Du Ca chọn thánh Gregorio cũng vì lý do đó. Ngoài sự thánh thiện và tài ba xuất chúng của thánh nhân, Ban Hợp Xướng Du Ca còn chọn người vì người là bổn mạng chung của các nhạc sĩ và các ca viên, cách riêng vì người có công sưu tầm và soạn thảo các bài hát bằng tiếng la-tinh và giao cho các đan sĩ Biển Đức trorg các đan viện thuộc thành phố Metz, miền Đông Bắc nước Pháp nghiên cứu phổ biến thêm. Có lẽ chính vì vậy mà từ thế kỷ IX, người ta gọi các bài hát tiếng la-tinh mang tên người là bài ca gregorio.

Trong lễ Thánh Gregorio cả, phụng vụ dùng hai bài sách thánh, một bài trích trong thư 1 Tx 5,1-6. 9-11 và Tin Mừng Lc 4, 31-37. Những bài này có vẻ thích hợp với đời sống của thánh Gregorio, vì người đã sống theo những lời trong các bài đó. Trước hết là bài trong thư 1 Tx 5, 1-6. 9-11. Câu đó là : “ngày Chúa đến như kẻ trộm ban đêm, hãy là con cái ánh sáng”. Và trong bài Tin Mừng theo thánh Lu-ca, câu đó là : “Họ sửng sốt về cách Người giảng dạy, vì lời của Người có uy quyền”.

Trong suốt cuộc đời thánh Gregorio, người ta thấy phảng phất những lời nói trên. Thật vậy, vì thấu hiểu rằng ngày Chúa đến như kẻ trộm ban đêm nên thánh Gregorio đã từ bỏ phú quí, quyền lực, vinh quang, dâng mình cho Chúa mà sống như một đan sĩ ngay tại nhà mình, rồi sau mới làm phó tế, linh mục và giáo hoàng. Là giáo hoàng, người đã giảng dạy đầy sức thuyết phục với tư cách một bậc thầy về Kinh Thánh. Trên cương vị giám mục Roma, người đã dùng uy tín và quyền hành để mưu cầu bình an cho thành phố. Theo sứ mệnh truyền giáo, người đã cử đan sĩ Âu-tinh (Augustine) sang giảng đạo cho nước Anh và đan viện phụ Bo-ni-pha-xi-ô từ Anh sang giảng đạo cho người Đức.

Nói tóm lại, thánh Gregorio đã xác tín về ngày Chúa đên bất ngờ như kẻ trộm ban đêm và hãy là con của ánh sáng mà từ bỏ tất cả sự đời để đi theo Chúa, sẵn sàng đón chờ ngày Chúa đến bất cứ lúc nào, nỗ lực rao giảng và phổ biến Tin Mừng bằng nhiều cách, lại thiết lập thêm các cơ chế để chấn chỉnh và phục hưng Hội Thánh. Sử sách còn ghi lại các công trình và sự nghiệp của người về nhiều mặt, đặc biệt tác phẩm thời danh Dialogues (Những cuộc đối thoại), khiến ngày nay người ta có thể nói rằng Người đích thật là tôi trung tài giỏi đã được mời vào hưởng phúc lộc của chủ mình là chính Chúa.

Vậy, chúng ta cùng tôn vinh người và xin người chuyển cầu cho Hội Thánh luôn vững vàng trong mọi cơn thử thách, và cho chúng ta có thái độ đúng đắn trước tiền tài, danh vọng và quyền lực.

Lm André Đỗ Xuân Quế, OP

Hướng dẫn Mục vụ Thánh nhạc

Tài liệu “Hướng dẫn mục vụ Thánh nhạc” do Ủy ban Thánh nhạc soạn thảo đã được Hội đồng Giám mục Việt Nam chấp thuận cho áp dụng chính thức ngõ hầu “thống nhất mục vụ Thánh nhạc theo giáo huấn của Giáo hội”. Quyết định của Hội đồng Giám mục do Đức Tổng giám mục Giuse Nguyễn Chí Linh, Chủ tịch Hội đồng Giám mục Việt Nam, ký ngày 28.04.2017 tại Nha Trang.